SHENJAT DHE SIMPTOMAT E PCOS

Sindroma e vezores policistike (PCOS) është një gjendje hormonale që shkakton zmadhimin e vezoreve dhe kiste. Me PCOS, një grua ka më shumë androgjene – ose hormone që janë përgjegjëse për prodhimin e tipareve seksuale mashkullore – në trupin e tyre.

Nivelet e rritura të androgjeneve te femrat me PCOS mund të shkaktojnë një sërë simptomash, të tilla si perioda të parregullta, rritje të qimeve të trupit, ndryshime të lëkurës dhe shtim në peshë. Ju gjithashtu mund të keni vetëm një simptomë, një sërë simptomash ose të gjitha. Në disa raste, ju mund të mos përjetoni fare simptoma, duke e bërë të vështirë diagnostikimin e gjendjes.

Mund të mos jetë gjithmonë e qartë se keni PCOS. Disa femra mësojnë për gjendjen e tyre vetëm kur kanë probleme për të mbetur shtatzënë ose kur kërkojnë kujdes mjekësor për menaxhimin e peshës ose shqetësimet e lëkurës. Megjithëse gjendja mund të ndodhë gjatë të 20-tave ose të 30-tave, PCOS mund të zhvillohet edhe në vitet e adoleshencës.

1.Folikula antral në vezore

Emri sindromi i vezores policistike mund të jetë konfuz. Kjo për shkak se PCOS në fakt nuk shkakton kiste ovariane. Në vend të kësaj, këto rritje të vogla në vezoret tuaja njihen si folikulat antral. Këto folikula janë shumë të vogla dhe mund të mos zbulohen. Megjithatë, sapo këto folikula të rriten, ato mund të jenë 2 deri në 10 milimetra të mëdha.

Me kalimin e moshës, numri natyror i folikulave antral që keni në vezore zvogëlohet. Megjithatë, nëse keni një sasi të lartë të folikulave antral, kjo mund të tregojë se keni PCOS. Mbani në mend: këto folikula zakonisht nuk janë diçka që mund të vëreni ose ndjeni. Një ekografi konfirmon numrin e folikulave antral që keni.

2.Ndryshimet menstruale

Një nga simptomat karakteristike të PCOS është një ndryshim në periodat tuaja. Ndryshimet menstruale mund të ndodhin kur nuk ovuloni rregullisht – që është një proces që ndodh kur vezoret lëshojnë një vezë. Kur nuk ovuloni, rreshtimi i mitrës mund të bëhet më i trashë dhe të derdhet në mënyrë të parregullt. Si rezultat, kjo derdhje e parregullt mund të kontribuojë në ndryshime në periodat tuaja.

Këto ndryshime përfshijnë:

• Perioda e paparashikueshme
• Perioda që ndodhin më shpesh
• Mungojnë fare periodat (amenorrhea)
• Duke pasur një rrjedhje shumë të rëndë ose shumë të lehtë

3.Ndryshimet e flokëve

PCOS gjithashtu mund të ndryshojë mënyrën se si rriten flokët në trupin tuaj. Ndërsa disa njerëz mund të kenë rritje të tepërt të flokëve, të tjerë mund të humbasin flokët në vende të caktuara.

Rritja e tepërt e flokëve: Hirsutizmi është një gjendje që shfaqet kur në trupin tuaj rriten qime të errëta dhe të trashë. Kjo gjendje mund të bashkë-ndodh me (ose, të ndodhë në të njëjtën kohë me) PCOS. Në fakt, rreth 70% e njerëzve me PCOS përjetojnë hirsutizëm. Nëse e keni këtë simptomë, mund të vëreni se qime të trasha po rriten në gjoks, thithka, stomak dhe fytyrë.

Rënia e flokëve: Një rritje në nivelet tuaja të androgjenit mund të shkaktojë simptoma të tilla si tullaciteti i modelit mashkullor ose rrallimi i flokëve. Rënia e disa flokëve është normale për shumicën e njerëzve. Por, mund të jetë një shenjë shqetësimi nëse keni njolla tullace, një vijë flokësh që tërhiqet ose humbni disa fije ose tufa të flokëve tuaj me kalimin e kohës.

4.Shtimi në peshë

Problemet që lidhen me peshën janë një tjetër shenjë e PCOS. Nëse vëreni se po shtoni disa kilogramë (10 ose më shumë në harkun kohor të disa muajve) pa bërë ndryshime në dietën ose stërvitjen tuaj, mund të jetë e mundur që shtimi juaj në peshë të jetë rezultat i PCOS. Në fakt, gati gjysma e të gjithë njerëzve me PCOS kanë obezitet.

Ju gjithashtu mund të vini re se keni vështirësi në humbjen e peshës, pavarësisht se keni bërë ndryshime të shëndetshme të jetesës.

5.Rezistenca ndaj insulinës

Obeziteti është shpesh rezultat i rezistencës ndaj insulinës – një tjetër shenjë e zakonshme e PCOS. Insulina është një hormon që prodhohet në pankreasin tuaj që ndihmon qelizat në muskujt, yndyrën dhe mëlçinë tuaj të marrin glukozën (sheqerin) nga gjaku juaj dhe ta kthejnë atë në energji. Rezistenca ndaj insulinës mund të ndodhë kur ato qeliza e kanë të vështirë t’i përgjigjen insulinës, duke çuar në një rritje të sheqerit në gjak.

6.Ndryshimet e lëkurës

Nuk është e pazakontë që njerëzit me PCOS të përjetojnë ndryshime në lëkurën e tyre. Në përgjithësi, ekzistojnë dy shqetësime kryesore të lëkurës që lidhen me PCOS, të cilat përfshijnë:

Aknet: Niveli i lartë i androgjeneve mund të shkaktojë puçrra të rënda ose të dhimbshme, që shfaqen më vonë në jetë, shfaqen shpesh dhe janë rezistente ndaj trajtimit. Nëse keni akne, mund të vini re se po zhvilloni puçrra në fytyrë, gjoks ose shpinë. Në një studim, studiuesit zbuluan se 85% e njerëzve që kishin nivele më të larta të androgjenëve ose një diagnozë për PCOS përjetuan akne.

Acanthosis nigricans : Acanthosis nigricans është një gjendje e lëkurës që çon në njolla të trasha, të errëta ose etiketa në lëkurën tuaj. Gjendja shfaqet si rezultat i rezistencës ndaj insulinës. Mund të vëreni njolla ose etiketa të lëkurës në vendet ku trupi juaj ka rrudha si sqetullat, ijët, qafa dhe gjinjtë.

7.Steriliteti

Një studim zbuloi se 60.2% e pjesëmarrëseve me PCOS raportuan se kishin përjetuar infertilitet – ose vështirësi me konceptimin e një fëmije. PCOS është një shkak kryesor i infertilitetit dhe femrat mund të mos e dinë se e kanë këtë gjendje derisa të përpiqen të mbeten shtatzënë.

Steriliteti mund të ndodhë për shkak të një çekuilibri të hormoneve seksuale. Të kesh nivele të larta të androgjenit mund të ndikojë në mënyrën se si ovuloni rregullisht, duke e bërë të vështirë që vezët tuaja të piqen dhe të lindin një fëmijë. Fatkeqësisht, edhe ato me PCOS kanë një shkallë më të lartë të abortit.

Simptomat tek adoleshentët

Ndërsa PCOS zakonisht prek ata në të 20-at dhe 30-at e tyre, ju mund ta keni këtë gjendje gjatë viteve të adoleshencës. Në fakt, diku nga 6% deri në 18% e adoleshentëve mund të kenë PCOS. Adoleshentët priren të përjetojnë simptoma që imitojnë simptomat e PCOS tek të rriturit – të tilla si puçrrat, periodat e parregullta, cistet ovariane dhe hirsutizmi.

Megjithatë, gjendja mund të jetë më e vështirë për t’u diagnostikuar në adoleshencë, sepse simptomat si periodat e parregullta priren të jenë normale tek femrat që sapo i kanë filluar menstruacionet. Për shkak të mbivendosjes së simptomave, hulumtimi është në vazhdim për të kuptuar më shumë rreth adoleshentëve me PCOS dhe nëse simptoma të tjera në mund të ndodhin popullata më të reja.

Kur të konsultoheni me mjekun

Nëse keni ndonjë simptomë të PCOS ose mendoni se mund të jeni në rrezik për gjendjen, konsultohuni me mjekun, ku ai/ajo mund t’ju ndihmojë të filloni një proces diagnostikues dhe të përjashtoni kushte të tjera mjekësore

PCOS mund t’ju vendosë në një rrezik më të lartë për komplikime të tilla si kanceri endometrial, infertiliteti, diabeti dhe problemet që lidhen me obezitetin.

Përmbledhje

PCOS është një gjendje hormonale që shfaqet kur keni nivele të larta të androgjenit, duke shkaktuar një sërë simptomash si rritja e tepërt e flokëve ose humbja e flokëve, ndryshimet menstruale, problemet e lëkurës, rezistenca ndaj insulinës, infertiliteti dhe shtimi në peshë. PCOS zakonisht prek të rriturit të cilëve u caktuan femra në lindje, por adoleshentët zhvillojnë gjithashtu gjendjen.

Burimi: Health/ Përshtati në shqip për JoTabu: Anjela Hajdari